Τέχνη - Μουσική - Βιβλία

 Kathleen Ferrier (1912-1953)

Η κοντράλτο Kathleen Ferrier μέσα σε δέκα χρόνια έκανε όσα άλλοι της συντεχνίας της σε ολόκληρη τη ζωή, έλεγε ο μαέστρος Bruno Walter. Στα δεκατέσσερά της χρόνια άφησε το σχολείο λόγω οικονομικής δυσχέρειας της οικογένειας και εργάσθηκε τηλεφωνήτρια στα ταχυδρομεία. Είχε ξεκινήσει από μικρή πιάνο, το οποίο και συνέχισε ολοκληρώνοντας τις σπουδές της στη Βασιλική Ακαδημία Μουσικής το 1931. Ουσιαστικά, συστηματικά μαθήματα κλασικού τραγουδιού άρχισε τέλη της δεκαετίας του 1930. Το πεδίο της ήταν τα Lieder και όχι η όπερα, και μόνο τα "Τραγούδια της γης" του Gustav Mahler αν είχαν διασωθεί από το ρεπερτόριό της, θα ήταν αρκετά για να την κατατάξουν στις σπουδαιότερες ερμηνεύτριες διαχρονικά. Είναι παράξενο να διαβάζει κανείς την περιγραφή της σοπράνο Elisabeth Schwarzkopf για τον Herbert von Karajan τον Ιούνιο 1950 στη Βιέννη συγκινημένο να δακρύζει διευθύνοντας τα "Κατά Ματθαίον Πάθη" του Bach στην ερμηνεία του "Agnus Dei" από την Kathleen Ferrier.  Στην πρώτη από τις πέντε προγραμματισμένες παραστάσεις του "Ορφέας και Ευρυδίκη" στη Βασιλική Όπερα στις 3 Φεβρουαρίου 1953, όπου κρατούσε τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Ορφέα, οι κριτικοί σημείωναν -οποία ειρωνεία!- μεταξύ άλλων την ευελιξία και τη χορευτική της δεινότητα, ισάξια με αυτή των χορευτών επί σκηνής. Τη δεύτερη παράσταση στις 6 Φεβρουαρίου παρά το κάταγμα του μηρού που υπέστη, την έβγαλε θριαμβευτικά με τη βοήθεια των συμπρωταγωνιστών χωρίς το κοινό να καταλάβει. Υποβαλλόταν επί μεγάλο διάστημα σε ακτινοβολίες εξαιτίας -πολύ επώδυνων- μεταστάσεων του καρκίνου, από τον οποίο υπέφερε τα τελευταία δύο χρόνια. Ήταν η τελευταία της εμφάνιση.




Ωραίο ντοκυμανταίρ της Diane Perelstejn (2012) για τα εκατό χρόνια από τη γέννηση της Kathleen Ferrier.
 
 
15/2/2022
 
 


The Rolling Stones She's Like A Rainbow (1967)

 

 23/4/2022
 
 

 

 

Kingsley Amis, The Biographer̛ s Moustache (1995)


 

1/7/2024
 
 


Βύρων Λεοντάρης (1932-2014)

 

Δεν υπάρχουν ευτυχισμένοι νεκροί

Δεν υπάρχουν ευτυχισμένοι νεκροί
μήτε ασφοδίλια μήτε αναπαμένα κόκαλα
ένα σαφάρι ψυχών είναι ο χρόνος

Καλύτερα λοιπόν με τις Σειρήνες
βορά της ίδιας του της αίσθησης
χορδή και ήχος μαζί
μαρτύριο και μαρτυρία
παρά δεμένος τώρα στο κατάρτι
με τους κουφούς συντρόφους γύρω σου
να παραπλέεις τη μοίρα σου
παρέξ ελάαν...
πολύτροπος θεομπαίχτης
με χίλια δυο τεχνάσματα της ψυχής γυρεύοντας να συμβιβάσεις
πάθος και γλιτωμό
αρρώστια και επιβίωση
έγκλημα και επιβίωση
έγκλημα και δικαίωση

Στο Τύμπιγκεν σκοτείνιαζα σκοτείνιαζα
36 χρόνια λαβωμένος
όχι απ’ τα βέλη του Απόλλωνα μα απ’ τη σιωπή του φίλου
που εγώ εξακολουθούσα να του γράφω κι όταν πέθανε
(«Προς τον Σύμβουλον του μεγάλου Δουκός Φρειδερίκον φον Σίλλερ
που τώρα κατοικεί στα Ηλύσια...»)
Γυρίζοντας απ’ το Χαράρ να παντρευτώ μια κόρη της Σαρλβίλ
στη Μασσαλία με πετσόκοψαν νυστέρια και πριόνια
Στην Πίζα με ρημάξαν προβολείς φτυσιές και κουρνιαχτός
Δεν είναι γραφτό μας να πεθάνουμε από ποίηση
μα απ’ τα κοινά και ταπεινά μας πάθη
Με βρώμισες, ζωή, με βρώμισες...

Τελειώνει ο κόσμος μας τελειώνει ξεψυχούν οι δαίμονες μας
θρήνοι του Κύκλωπα στα σπλάχνα μας
λιμός των Λαιστρυγόνων στων ματιών τους σκουπιδότοπους
η απατημένη Κίρκη πόρνη στα λιμάνια
και της σφαγμένης Μέδουσας το αίμα στα ποτήρια μας
και τα φτερά του Αλόγου να ξεσκίζουνε τον ουρανό
ενώ οι οπλές του βούλιαξαν στη λάσπη του μυαλού μας
Καλύτερα λοιπόν
Στο πρακτορείο «Βιργίλιος» τσακώθηκα
επέστρεψα εισιτήριο και συνάλλαγμα
— Δώστε τον οβολό μου πίσω
θα φύγω για την Πρέβεζα. Όχι κρουαζιέρες πια στην Κόλαση
όχι αλλαγμένο νόμισμα
όχι ποιητής — ένας ανίατα άρρωστος που προσποιείται το ανίατα άρρωστο...

Καλύτερα λοιπόν με τις Σειρήνες
ένας ατόφιος θάνατος
παρά δεμένος τώρα στο κατάρτι
μέσα σ’ ένα βαρέλι αλκοόλ
και να θαλασσοδέρνεται μερόνυχτα η «Φλόριντα» ξυλάρμενη
μ’ ένα μάταιο Μισολόγγι στοιχειωμένο στα ξάρτια της
να μπαίνει κάποτε στον Τάμεση όπως λεπρός μες σε μητρόπολη
και τ’ άλογα καλπάζοντας να φεύγουν για το Νότιγχαμ
τ’ άλογα που δε φτάνουνε ποτέ στο Νότιγχαμ

γιατί κανείς μας δε γυρνάει ποτέ ώς τις ρίζες του

Λίγο πιο δώθε πάντα
σε κάποιο Χάκναλ Τόρκαντ όλοι θα θαφτούμε

Βύρων Λεοντάρης. 1976. Μόνον διά της λύπης. Αθήνα: Έρασμος. Και στον συγκεντρωτικό τόμο: Βύρων Λεοντάρης. 1983. Ψυχοστασία (Ποιήματα 1949–1976). Αθήνα: Ύψιλον.

 https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/anthology/mythology/browse.html?text_id=277


 *Για τις πραγματολογικές πληροφορίες (όχι για την ερμηνεία), βλ. Γαλανάκης, Αθανάσιος Β.: Βύρων Λεοντάρης. Ο ελεγειακός τρόπος και η μεταπολεμική συνθήκη. Αθήνα 2019, σσ. 75-76 [αδημοσ. διπλωμ. εργασία Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 2019].

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2881938/file.pdf


24/5/2025